OBOWIĄZEK NAUKI
PODSTAWA PRAWNA:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572) zwana dalej „ustawą o systemie oświaty”,
- Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tj. Dz.U. 2012 r., poz.1015 ze zm.) zwana dalej „ustawą egzekucyjną”.
Zgodnie zart.15 ustawy o systemie oświaty nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia.
Zgodnie z art. 20 ustawy o systemie oświaty niespełnienie obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Na gruncie ustawy egzekucyjnej obowiązek szkolny i obowiązek nauki należą do kategorii obowiązków o charakterze niepieniężnym ( art.2 § 1 pkt 10)
Środkiem przymuszającym do wyegzekwowania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki jest grzywna w celu przymuszenia.
Grzywny nie stosuje się wobec ucznia, jako osoby małoletniej. Zgodnie z art. 120 § 2 ustawy egzekucyjnej, nieuczęszczanie dziecka do szkoły skutkować będzie nałożeniem grzywny na jego przedstawicieli ustawowych. Tym samym egzekwowany będzie rodzicielski obowiązek zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia.
Obowiązek nauki – po ukończeniu gimnazjum
- spełnia się przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej albo w formach pozaszkolnych,
- spełnia się przez uczęszczanie na zajęcia realizowane w placówkach publicznych i niepublicznych posiadających akredytację,
- może być spełniany również przez uczęszczanie do szkoły za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej oraz przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce,
- uczeń, który ukończył szkołę ponadgimnazjalną przed ukończeniem 18 roku życia, może również spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie do szkoły wyższej,
- za spełnianie nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami,
- zgodnie z art. 16 ust.8 ustawy o systemie oświaty na wniosek rodziców dyrektor szkoły ponadgimnazjalnej, do której dziecko uczęszcza, może zezwolić na spełnianie przez dziecko obowiązku nauki poza szkołą oraz określa warunki jego spełniania. Dziecko spełniając obowiązek nauki w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klas danej szkoły lub ukończenia tej szkoły na podstawie egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzonych przez szkołę, której dyrektor zezwolił na taka formę spełniania obowiązku nauki.
Przez niespełnienie obowiązku nauki rozumie się nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50% zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki przez uczęszczanie na zajęcia lub w celu przygotowania zawodowego, o którym mowa w art. 16 ust. 5a pkt 2-4 ustawy o systemie oświaty.
Zgodnie z art. 18 ustawy o systemie oświaty rodzice dziecka spełniającego obowiązek nauki, na żądanie wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na terenie której dziecko mieszka, są obowiązani informować go o formie spełniania obowiązku nauki przez dziecko i zmianach w tym zakresie.
Rodzice dziecka realizującego obowiązek nauki poza szkołą, na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust.8 ustawy o systemie oświaty, obowiązani są do zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w tym zezwoleniu.
ZADANIA ORGANU PROWADZĄCEGO
- Rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji, czyli wymuszenie na rodzicach (prawnych opiekunach) pożądanych zachowań dziecka i (lub) samych rodziców, drogą zastosowania grzywny w celu przymuszenia. Organ egzekucyjny doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego oraz postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia.
- Gmina – zgodnie z ustawą o systemie oświaty – kontroluje spełnianie obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16-18 lat zamieszkałą na terenie gminy.